دگرگونی

 

تاریخچه هشت مارس، روز جهانی زن

 

تاریخ روز جهانی زن، تاریخ جنبش مبارزه علیه نابرابری و ستم بر زن است.

روز هشتم مارس، روزی برای گرامیداشت مبارزات سیاسی-اجتماعی زنان علیه تبعیض و ظلم و سرکوب، و روزی برای عزم سراسری در مبارزه برای برابری، آزادی و حقوق زنان است.

تاريخچه روز هشتم مارس به عنوان روز جهانى زن به مبارزه زنان كارگر نساجى در سال ۱۸۵۷ در شهر نيويورک آمريكا بر مى گردد و کارگران و سازمانهای سوسیالیستی در برپا داشتن روز جهانی زن و برابری خواهی پیشتاز شدند.

جنبش 8 ساعت کار در روز، جنبش مطالباتی زنان برای حق رای، دستمزد مساوی در قبال کار مشابه با مردان، ممنوعیت کار کودکان، و مطالبه برای رفاه و تامین اجتماعی، در سرلوحه مبارزات زنان و مردانی قرار گفته بود که تولید کنندگان اصلی ثروت های انبوه جامعه بودند که در انبان صاحبان سرمایه انباشت میشد و همگی حاصل دستمزدهای بسیار پایین و ساعات طولانی کار تا 16 ساعت کار در روز بود.

شرايط كارى سخت و غير انسانى و دستمزد بسیار پایین كارگران زن و حتی کودکان كه در اواخر قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم در كشورهاى صنعتى وارد  بازار كار شده بودند ، زنان را وادار به اعتراض و مبارزه به شكل سازمان يافته عليه وضعیت موجود آن دوره کرد.

روز 8 مارس سال 1875 زنان کارگر کارخانه های نساجی نیویورک دست به اعتصاب زده و به خیابانها ریختند. آنها با شعار حق رای برای زنان خواهان افزایش دستمزد، کاهش ساعت کار، و بهبود شرایط بسیار نامناسب کار شدند. این تظاهرات با حمله پلیس و ضرب و شتم زنان برهم خورد. اما نارضايتى عمومى ازاين شرايط براى زنان كارگر ادامه پیدا کرد.

در سالهای 1907 و 1908 در گرامیداشت اعتراضات 1857 زنان نیویورک در هشتم مارس، زنان در نیویورک دست به تظاهرات زدند.

در هشتم مارس سال ۱۹۰۸، بعد از گذشت بيش از پنجاه سال، كارگران زن كارخانه نساجى كتان در شهر نيويورك اعتصاب خود را شروع كردند. به دستور صاحب كارخانه، و براى جلوگيرى از همبستگى كارگران ديگر بخش ها با اين  اعتصاب و سرايت آن به بخش هاى ديگر، اين زنان در محل كار خود در كارخانه محبوس شدند. به دلايل ناشناخته اى آتش در كارخانه درگرفت و فقط تعداد كمى از كارگران زن محبوس توانستند خود را نجات دهند. ۱۲۹ كارگر زن در آتش سوختند.

در سال 1908 حزب سوسیالیست آمریکا، برای حق رای زنان در انتخابات کمیته ملی زنان را تشکیل داد.

در فوریه 1909 بیش از 2000 زن در تظاهراتی، پیشنهاد کردند که هر ساله در آخرین یکشنبه ماه فوریه یک تظاهرات سراسری در آمریکا به مناسبت روز زن برگزار شود.

در سال 1910 دومین کنفرانس بین المللی زنان، كه در آن صد شركت كننده از هفده كشور جهان شركت داشتند، و کلارا زدکین از رهبران آن بود، به مساله تعیین روز بین المللی زن پرداخته شد و دومین کنفرانس زنان در سال 9011 روز هشت مارس را به یاد مبارزات کارگران زن در نیویورک، به عنوان روز جهانی زن انتخاب کرد.

انترناسیونال دوم از این تصمیم حمایت کرد و بدینوسیله اولین تشکیلاتی بود که این روز را به رسمیت شناخت.

كلارا زتكين  (۱۸۵۷-۱۹۳۳) از جمله يكى از مدافعان سرسخت حقوق زنان در كشور آلمان بود که خواست هاى مبارزات زنان در آلمان مبنى بر هشت ساعت كار در روز براى زنان، حق داشتن تعطيلات، مرخصى زايمان، و برابرى حقوق با مردان را در مقابل قانون مطرح كرد.

اولين روز جهانى زن در ماه مارچ ۱۹۱۱ در دانمارك، آلمان، اتريش، سويس و آمريكا با ميليون ها زن برگزار شد. در اتریش نیروهای پلیس به تظاهرات کنندگان حمله کردند و آنها را کتک زدند و تعداد زیادی را دستگیر کردند.

در سال 1913 زنان زحمتکش، مبارز و انقلابی در روسیه تزاری و در سراسر اروپا مراسم هشت مارس را بصورت تظاهرات و میتینگ برگزار کردند.

در هشت مارس 1917 زنان کارگر در پترو گراد، تظاهراتی وسیع علیه نابرابری، گرسنگی، جنگ و تزاریسم برگزار کردند و کارگران در حمایت از این تظاهرات، اعلام اعتصاب سراسری و عمومی کردند و به همین دلیل هشت مارس 1917 در تاریخ شکل گیری انقلاب 1917 روسیه ثبت شد.

طی سالهای جنگ جهانی دوم، روز جهانی زن در کشورهای زیر سلطه فاشیسم، غیر قانونی اعلام شد. اما زنان در هشت مارس سال 1936 در برلین تظاهرات کردند. در همان سال در هشتم مارس، در مادرید 30000 زن تظاهرات کردند و شعار آزادی سر دادند.

طی دهه 1960 و اوج گیری مبارزات آزادیخوانه و برابری طالبانه در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، و به دنبال آن انقلاب ماه مه 1968 در فرانسه و سپس در کل اروپا، جنبش های رهایی زن جان تازه ای گرفتند و سرانجام بعد از بیش از یکصد سال مبارزات زنان، سازمان ملل در سال 1975 و یونسکو در سال 1977، هشتم مارس را روز جهانی زن اعلام کرد.