یادداشتی در نقد سکوت روشنفکری

یادداشتی در نقد سکوت روشنفکری و استاندارد دوگانه‌ در برابر غرب

نگارش : آزاده شعبانی

منتشرشده در کانال تلگرام دانش و امید

جنبش‌های اعتراضی و جریان‌های اپوزیسیون ایرانی، چه در داخل و چه

در تبعید، در یک تناقض تاریخی اسیرند: از یک سو، علیه سرکوب داخلی و بازداشت‌های خودسرانه توسط حکومت ایران موضع می‌گیرند، اما از سوی دیگر، در برابر بازداشت‌ها، ربوده‌شدگی‌ها، و سرکوب‌های نظام‌مند دولت‌هایی که خود را «دموکراسی‌های پیشرفته» می‌نامند، سکوت می‌کنند. این سکوت، تصادفی نیست؛ این منطق، مبتنی بر استاندارد دوگانه‌ای است که امپریالیسم غربی قرن‌هاست بر جهان تحمیل کرده است.

دولت‌ به‌عنوان نمایندۀ سرمایه‌داری

کارل مارکس در فرازهایی، از جمله در «هجدهم برومر لویی بناپارت» به‌طرز ‌درخشانی تأکید می‌کند که چگونه دولت‌های سرمایه‌داری، حتی در پیشرفته‌ترین اشکال خود، نهایتاً ابزار سرکوب علیه طبقات فرودست هستند.

امروز، این واقعیت را در سکوتِ مرگبارِ بسیاری از «فعالان حقوق بشر» در برابر بازداشت دکتر حسام ابو صفیه (پزشک فلسطینی که توسط نیروهای اسرائیل ربوده شد)، یا اخراج و دستگیری دانشجوی ایرانی دکترای دانشگاه آلاباما به بهانه‌های امنیتی می‌بینیم. این سکوت، محصولِ هژمونیِ گفتمانی است که تنها آن‌قدر اعتراض را برمی‌تابد که به نظم امپریالیستی آسیب نزند.

سیاستِ ترور فرهنگی کشورهای غربی

حمدان بلال، کارگردان فلسطینی که توسط رژیم صهیونیستی ربوده شد، تنها یک نمونه از ده‌ها روشنفکر و هنرمندی است که قربانی ماشین سرکوب غرب و متحدان منطقه‌ای آن می‌شوند.

https://jonoubejahani.com/…/%d8%a8%d8%b1%d9%86%d8%af…/

آیا همان «دموکراسی‌های پیشرفته» نیستند که امروز با یک دست، پرچم حقوق بشر را بالا می‌برند و با دست دیگر، زندان‌های مخفی سیا در اروپا، بازداشت‌های بدون محاکمه در گوانتانامو، و ربودن فعالان در خاک دیگر کشورها را مدیریت می‌کنند؟.

چرا صدای اعتراضِ همان‌هایی که به بازداشت‌های داخلی در ایران حساسیت نشان می‌دهند، در این موارد گم می‌شود؟ تجربۀ تاریخی کشتار هدف‌مند اندیشمندان و دانشمندان عراقی پس از اشغال توسط نیروهای امپریالیسم آمریکا، غارت میراث فرهنگی و از بین بردن کلیۀ زیرساخت‌های جوامعی چون عراق و لیبی و… پس از اشغال امپریالیستی توسط دولت‌هایی با شعارهای دروغین حقوق بشری و دفاع از اقلیت‌ها، تجربۀ تاریخی نزدیکی در مقابل دیدگان هر بیننده‌ای است.

دانشگاه‌های غربی، پاسداران نظمِ امپریالیستی

دانشگاه‌هایی مانند آلاباما، که خود را نماد آزادی اندیشه می‌دانند، زمانی که پای منافع نظام سرمایه‌داری جهانی در میان باشد، به‌سرعت به ابزار سرکوب تبدیل می‌شوند. اخراج و دستگیری دانشجویانِ معترض (از جمله دانشجویان ایرانی) تنها به این دلیل که با سیاست‌های جنگ‌طلبانۀ دولت آمریکا مخالفند، نشان می‌دهد که «آزادی آکادمیک» در غرب، تا چه حد مشروط و وابسته به حفظ هژمونی امپریالیستی است. …

استاندارد دوگانه، میراث استعمار

ادوارد سعید در «شرق‌شناسی» به‌خوبی توضیح می‌دهد که چگونه گفتمان غربی، «دیگری» را یا به‌عنوان بربری که نیاز به نجات دارد (توجیه مداخلات نظامی)؛ یا به‌عنوان دشمنی که باید سرکوب شود (توجیه اشغال و آپارتاید)؛ بازنمایی می‌کند.

امروز همین منطق را در سکوت روشنفکران وابسته به گفتمان غرب می‌بینیم: وقتی دانشجویان معترض در آمریکا دستگیر می‌شوند؛ وقتی سیاهپوستان تحت خشونت پلیس قرار می‌گیرند؛ و وقتی کارگردانان فلسطینی ناپدید می‌شوند؛ صدای این «فعالان مجازی» جز در مواردی که به مذاق جریان‌های هژمونیک خوش بیاید، بلند نمی‌شود.

https://jonoubejahani.com/…/%db%8c%d8%a7%d8%af%d8%af…/

گردآوری و تکثیر ازجهانگیر محبی

 

یک نظر بگذارید