دگرگونی

۱۵ بهمن/ ۴ فوریه سالگرد خاموشی یداله خسرو شاهی از رهبران جنبش کارگری و سازمان‌دهندگان مبارزات کارگران صنعت نفت است. او ۱۵ بهمن ۱۳۸۸ پس از پنج دهه فعالیت پیگیر در حوزه آگاهی و سازماندهی کارگران برای مطالبه عدالت اجتماعی برای همیشه در لندن دیده فروبست.

یداله خسرو شاهی در ۱۴ سالگی در پالایشگاه آبادان مشغول به کار شد و در سال ۱۳۴۷ از سوی کارگران به عنوان نماینده انتخاب شد. ساوک او در سال ۱۳۵۳ برای فعالیت هایش دستگیر کرد و تا آزادی از زندان در پس از انقلاب ۱۳۵۷ و بعد از آن تا سرکوب خونین شوراهای کارگری در سال ۶۰ و دستگیری مجدد، جای پای پررنگ او در فرازهای مبارزات کارگران نفت برجای مانده است.

بنیانگذاری سندیکای نفت آبادان در ۱۳۵۰ همراه چند فعال کارگری یکی از این فرازهاست. اعتصاب دو هفته‌ای کارگران تحت رهبری سندیکا در سال ۵۳ که سبب شد کارگران به بسیاری از خواست‌های خود دست یابند. پس از اعتصاب، خسرو شاهی دستگیر و به اتهام «ایجاد اغتشاش در صنعت نفت» و «چاپ کتاب‌های ضاله» به ۱۰ سال زندان محکوم شد. فروردین ۵۷ به همراه تعداد دیگری از زندانیان سیاسی آزاد شد و به مبارزات کارگران نفت پیوست.

اعتصابات و تظاهرات کارگران صنعت نفت در سال ۱۳۵۷ در تهران

او بیش ازهشت سال از زندگی خود را در زندان‌های شاه و جمهوری اسلامی سپری کرد، هر بار پس از آزادی فعالیت در ارتباط با جنبش کارگری را از سر گرفت – یک بار در آستانه قیام در سال ۵۷، بار دیگر پس از خروج از ایران در سال ۶۵ و در نهایت در تبعید.

سازماندهی کمیته مخفی اعتصاب نفت در آستانه انقلاب ۵۷، قطع تولید نفت و سپس تشکیل شورای سراسری کارکنان نفت و سازماندهی اعتصابات کارگران نفت در مقطع قیام، تشکیل شورای سراسری صنعت نفت از رخدادهای مهم جنبش کارگری ایران است و با نام یداله خسرو شاهی و سایر رهبران کارگری نفت گره خورده است.

تلاش حکومت اسلامی برای سرکوب جنبش کارگری و برچیدن شوراهای کارگری که از مرزهای مجاز سرمایه عبور کرده بودند، شامل عَلَم کردن انجمن‌های اسلامی در برابر شوراهای مستقل کارگری، اخراج، بازنشسته کردن، و دستگیری کارگران فعال پس از آغاز جنگ ایران و عراق شکل آشکاری به خود گرفت و در سال ۶۰ به اوج رسید.

یداله خسرو شاهی در مصاحبه‌ای این روند را در صنعت نفت این گونه توضیح می‌دهد: «اوائل سال ۶۰، بنی صدر برای بازدید از صنعت نفت آمد و گفت: “شورا پورا مالیده.” ما از یک تابلوی گردش به راست ممنوع در خیابان عکس گرفتیم و در صفحه اول نشریه مان به نام پیشتاز نوشتیم: “بنی صدر، گردش به راست ممنوع.”»

خسرو شاهی در ادامه می‌گوید: «از همان ابتدا برای سرکوب جنبش کارگری برنامه‌ریزی کردند. به قول مسئول خانه کارگر حسن صادقی با دستور بهشتی، خامنه‌ای و رفسنجانی به خانه کارگر حمله کردند و فعالین کارگری را از آن جا بیرون کردند، و سرکوب کردند. عده‌ای هم کشته شدند. مصاحبه صادقی در روزنامه کار و کارگر موجود است. آقای غرضی وزیر نفت و توکلی وزیر کار با بخشنامه‌ای همه شوراهای کارگری را غیرقانون اعلام کردند. غرضی تمام مزایای کارکنان نفت را که در یک مبارزه ۷۰ ساله به دست آورده بودند، قطع کرد. در اواخر سال ۶۰ حمله کردند و همه فعالین شوراها را از تبریز، اصفهان و نقاط دیگر دستگیر کردند و به اوین بردند… آن‌ها را از یک ماه تا هفت سال در زندان نگه داشتند».

یداله خسرو شاهی یکی از فعالان کارگری بود که سال ۶۰ دستگیر و زندانی شد. او سال ۱۳۶۵ پس از آزادی از زندان از ایران خارج شد و به بریتانیا رفت. تبعید هم برای او عرصه مبارزه بود؛ این بار از طریق ارتباط و همکاری با سندیکاها و اتحادیه‌های جهانی و جلب همبستگی آن‌ها، و همچنین با ارتباط تنگاتنگ با فعالان کارگری. سخنرانی‌ها و گفت‌وگوهای فراوانی که از یداله خسرو شاهی درباره مبارزات کارگران نفت باقی مانده است، حاوی اطلاعات و آموزه‌های دست اولی از تجربیات یک سازمانده و رهبر کارگری است:

Formularende