🍀حاجی فیروز دلقک ملی یا قهرمان ملی؟؟- عبدالحسین زرین‌کوب
در 15 آبان ماه سال 23 شمسی خلیفه دوم عرب و عامل کشتار هزاران ایرانی بدست یک برده ایرانی به نام فیروز نهاوندی ملقب به ابو لولو در مدینه به قتل رسید و باعث شادی فراوان ایرانیان شد!.
با توجه به اینکه در آن دوران چندین ماه وقت لازم بوده تا خبرها بوسیله کاروانها و مسافران از مدینه به ایران بر
سد خبر قتل عمر به دست فیروز حتما در اواخر زمستان به ایران رسیده و همه جا پخش شده و باعث شادی زیاد مردم در آستانه نوروزسال 24 شمسی شده است. آن هم بعد از هشت سال تمام ظلم و ستم و بیداد و جنایت اعراب در ایران! (شکست بزرگ قادسیه که آغاز ورود اعراب به ایران بود در سال 15 شمسی یعنی هشت سال قبل رخ داده بود!)
اما یک مشکل بزرگ بر سر راه شادی ملی مردم ایران وجود داشت! اگر مردم آشکارا از مرگ عمر شادی می کردند قطعا توسط حکام عرب کشته میشدند. پس مجبور بودند که شادی خود را به نوعی پنهان کنند! لذا از ترکیب شدن شادی مردم از قتل عمر به دست فیروز و نیاز به پنهان کردن این شادی شخصیت جالب حاجی فیروز بدست ایرانیان ساخته میشود! از یک طرف اسم حاجی فیروز به آشکارا نشان دهنده فیروز نهاوندی در عربستان است (چون مردم هرکس را که به عربستان میرفت حاجی می گفتند). رنگ قرمز جامه و رنگ سیاه چهره حاجی فیروز نشان دهنده جنگ و مبارزه است.
در ایران قدیم رنگ قرمز و سیاه نشان دهنده جنگ و مبارزه بوده است دقت کنید به دو تن از بزرگترین سرداران ایرانی بابک خرمدین که رهبر سرخ جامگان بود و ابومسلم خراسانی که رهبر سیاه جامگان بود! (در ایران قدیم رنگ مرگ و عزا داری سیاه نبوده بلکه مانند هندیها سفید بوده است!) “رقص حاجی فیروز نشان دهنده شادی و سرور مردم از مرگ عمر است! و حتی شعر معروفی هم که حاجی فیروز میخواند =(ارباب خودم بز بز قندی ارباب خودم چرا نمی خندی) در اصل مسخره کردن اربابهای عرب آن زمان و مخصوصا بزرگترین عربها یعنی عمر است! بزبز قندی اشاره آشکار به چهره عربهاست که طبق سنت ریش دراز و سبیل می تراشیدند و شبیه بز می شدند که ریش دارد و سبیل ندارد!!! از طرف دیگر فیروز زده و بزرگترین ارباب عربها یعنی عمر را کشته و به طور مسخره کردن به ارباب خود یعنی عمر می گوید حالا پس چرا نمی خندی؟؟ و صد البته که وقتی عربهای حاکم به حاجی فیروز نگاه می کردند متوجه داستان پشت پرده حاجی فیروز نمیشدند ن ایرانیان با خیال راحت در جلوی چشم عربها مرگ خلیفه شان عمر را جشن می گرفتند و میرقصیدند به ریش عربها و عمرشان می خندیدند!
از محبوبیت زیاد شخصیت حاجی فیروز در تمام نقاط ایران که تا امروز هم بجا مانده است روشن میشود که فیروز نهاوندی به خاطر قتل عمر در زمان خودش چه محبوبیت عظیمی در بین ایرانیان داشته است و چقدر دل ایرانیان را شاد کرده است!
در نهایت باید گفت که فیروز نهاوندی یکی از بزرگترین قهرمانان ملی ایران است و اگر در گذشته های دور اجداد ما از ترس اعراب مهاجم ناچار بودند شخصیت جدی فیروز نهاوندی را به صورت کمدی و دلقک در بیاورند الان وظیفه ملی ماست که بعد از 1400 سال دوباره این شخصیت ملی و قهرمان بزرگ کشورمان را از حالت طنز و دلقک خارج کنیم و به صورت یک قهرمان بزرگ ملی مورد سپاس و داشت قرار دهیم..
دو قرن سکوت
عبدالحسین زرین‌کوب
”